Ik raakte geïnteresseerd in insecten/ongewervelden tijdens mijn werk (1978-2022) als boswachter bij Staatsbosbeheer op Texel. De meeste aandacht bij het werk kregen vogels en bijzondere planten, maar bij het beheer gaat het om de hele biodiversiteit in onderlinge samenhang met bodem, waterhuishouding en klimaat. Er was al een collega die aandacht vroeg voor bijvoorbeeld het behoud van steilkanten bij het onderhoud van paden als nestgelegenheid voor onder andere bijen en graafwespen. Meewerken aan de inventarisatie voor de ‘Voorlopige atlas dagvlinders’, waarbij ook gegevens over het habitat en beheer konden worden verzameld versterkte de interesse.

Onder andere via de NEV-uitgave ‘Microbiotopen van ongewervelde dieren’ van de voormalige Commissie voor Inventarisatie en Natuurbescherming (CIN) uit 1988 kreeg ik toegang tot meer informatie. Contact met een andere prikkebeen die regelmatig op Texel rondloopt, Ben Brugge, zorgde voor extra kennis. Hij vestigde vooral mijn aandacht op bijen en graafwespen en dan vooral het behoud/creatie van nestgelegenheid voor de vele soorten die in de grond nestelen. In die tijd werd elke zandplek in de duinen nog vastgelegd, vanuit de gedachte dat kale plekken de functie van de duinen als waterkering zou verminderen. In die periode was er nog sprake van grootschalige kustafslag waardoor jaarlijks veel duin in zee verdween. Sinds het gebruik van zandsuppleties om de kustafslag te neutraliseren, is ook duidelijk geworden dat stuivende duinen juist vitaler en veiliger zijn dan stabiele duinen. De natuur in stuivende duinen is ook veel gezonder.

Vanuit deze interesses ben ik lid van de secties Hymenoptera en Thijsse (opvolger CIN) en de NEV geworden. Binnen de sectie Hymenoptera ben ik secretaris en redacteur van nieuwsbrief Hymenovaria. Nu na mijn pensionering is deelname aan het bestuur, met avondvergaderingen centraal in het land, gemakkelijker geworden. Het is voor mij nu geen probleem meer als ik pas in de loop van de volgende dag weer op Texel ben.

Ook ben ik nog steeds op beperkte schaal beroepsmatig voor insecten bezig. Zo begeleid ik nog steeds een project bij Staatsbosbeheer waarbij de leefomstandigheden voor wilde bijen in natuurterreinen nabij vestigingen bedrijf de Bijenkorf worden verbeterd. Daarnaast probeer ik de kennis over de concurrentie tussen wilde bijen en gehouden honingbijen bij te houden en de mogelijkheden te verkennen om door regulatie dit risico zo beperkt mogelijk te houden. En uiteraard blijf ik waar mogelijk helpen de verspreiding van wilde bijen en angeldragende wespen in beeld te brengen. Een andere daaraan gerelateerde interesse is de kennis van inventarisatie en monitoring van wilde bijen. Van beide onderwerpen is nog maar beperkt bekend welke (combinatie van) methode en intensiteit optimaal is. Waarbij voor monitoring meer aandacht nodig is voor het omgaan met waarnemerseffecten.

Geboren als (klein)zoon in sprinkhanenfamilie Willemse zijn insecten en met name sprinkhanen mij met de paplepel ingegeven. Al van jongs af aan rende ik achter vlinders en sprinkhanen aan en zomervakanties stonden geheel in het teken van verzamelen. Zelfs in de wintermaanden werd actief gezocht naar insecten door bladeren te verzamelen in het bos en die, nadat ze thuis op kamertemperatuur waren gebracht, uit te spreiden op een wit papier. Niet vreemd dus dat ik biologie heb gestudeerd in Leiden.

Na mijn studie ben ik via omzwervingen in Wageningen (veldscreening synthetische feromonen) en Zambia en Zimbabwe (veldtest nieuwe bestrijdingsmethode tegen tseetseevliegen) terechtgekomen bij het Nationaal Herbarium Nederland (voorheen Rijksherbarium Leiden) als databasebeheerder. Hier heb ik 15 jaar gewerkt en een bijdrage kunnen leveren aan de digitalisering van de herbarium collectie.

Kort na de vorming van het huidige Naturalis in 2010 ben ik overgestapt naar mijn huidige functie, collectiebeheerder van de sprinkhaanachtigen. In die hoedanigheid ben ik nu niet alleen verantwoordelijk voor de collecties van het vroegere Rijksmuseum van Natuurlijke Historie en het Zoölogisch Museum Amsterdam maar ook voor de collecties van mijn grootvader (C. Willemse) en vader (F. Willemse).
De belangrijkste taken die in deze collectie nog moeten gebeuren zijn het maken van een typencatalogus, het wegwerken van het ongedetermineerde materiaal en de volledige integratie van de diverse deelcollecties.

Sinds April 2022 ben ik secretaris van de NEV en ik hoop als bestuurslid een steentje bij te kunnen dragen aan het populariseren van insecten in het algemeen en het ondersteunen van onze leden in het bijzonder.

Mijn interesse voor insecten begon tijdens mijn studie Biologie in Groningen. Ik was als kind al geïnteresseerd in het leven in de natuur, en mocht graag met mijn (speelgoed) microscoop kleine (water)beestjes vangen en kijken hoe ze eruit zagen met een vergroting. Interesse in insecten had ik toen nog niet specifiek, interesse in de evolutie van het leven op aarde wel, met name op moleculair niveau. In Groningen raakte ik bekend met het onderzoek van de vakgroep Evolutionaire Genetica, en zij gebruikten insecten voor het oplossen van evolutionair georiënteerde vragen. Hier begon mijn belangstelling voor insecten en de wijze waarop vroeg in de ontwikkeling (dus in het ontwikkelende embryo) de mannelijke of vrouwelijke geslachten ontstaan. Ik ben toen als PhD kandidaat begonnen aan het ontcijferen van het moleculaire mechanisme van de geslachtsbepaling in de parasitaire wesp, Nasonia. En deze onderzoekslijn heb ik nog altijd. Nu werk ik als universitair hoofddocent bij het Laboratorium voor Entomologie bij de Wageningen Universiteit en onderzoek ik de moleculaire en evolutionaire ontwikkeling van insecten. Ik focus me hierbij voornamelijk moleculaire basis van geslachtsbepaling en de verschillen tussen mannetjes en vrouwtjes (seksuele dimorfismen) van parasitaire wespen (met name uit de Pteromalinae sub-familie). Daarnaast onderzoek ik de mechanismen die bacteriën gebruiken om de voortplanting van insecten te beïnvloeden.

Ik ben sinds de start van mijn PhD lid van de NEV, en zit sinds 2024 in het bestuur. Ik hoop bij te kunnen dragen aan het uitdragen van de boodschap dat insecten belangrijk zijn voor de natuur, en dat we alles eraan moeten doen om ze te onderzoeken en te behouden.

In 1973, na twee jaar uitgebreide studie van biologische cursussen aan de Nankai Universiteit, China, stonden alle studenten in dat jaar voor een beslissende keuze, namelijk om te kiezen uit entomologie of genetica als hoofdvak, die de toekomstige carrière voor iedereen sterk zou kunnen beïnvloeden. Vanwege mijn interesse in zoölogie ben ik verder gegaan met entomologie. Na zoveel jaren, als ik terugkijk, is het duidelijk dat mijn keuze diep is beïnvloed door een aantal vooraanstaande professoren van ongewervelde dieren en entomologie. Na mijn afstuderen heb ik een paar jaar gewerkt op het gebied van insectenfysiologie aan dezelfde universiteit. Om mijn voorkeur te volgen, ben ik echter als masterstudent overgestapt naar het veld van entomologische systematische evolutie. Na het behalen van een masterdiploma, werkte ik 2 jaar als docent aan dezelfde universiteit en als Ph.D. kandidaat onder professor Zheng Leyi, een internationaal erkende entomoloog in de studie van Heteroptera. Van hem heb ik veel geleerd. Van tijd tot tijd realiseer ik me dat ik nog steeds in zijn voetsporen treed. Sinds 1980 was mijn studiegebied gefixeerd op waterwantsen, de eerste uitdaging was de studie over Chinese Saldidae als mijn masterstudie die me in 1987 bij wijlen prof. dr. R.H. Cobben aan de Agricutural University in Wageningen bracht. Mijn laatste promotie was gebaseerd op Systematiek van Chinese Gerridae, inclusief herziening van één Oosters geslacht Metrocoris dat deels onder supervisie stond van wijlen Prof. N.M. Andersen, Universiteit van Kopenhagen. Vanaf 1980 ben ik tot op de dag van vandaag bezig geweest met het onderzoek naar semiaquatische en aquatische Heteroptera. Daarna heb ik als professioneel entomoloog op verschillende afdelingen gewerkt, o.a. universiteit, onderzoeksinstituut in China en uiteindelijk tot aan mijn pensioen bij het Nederlands Referentiecentrum, Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Met deze organisatie is mijn kennis over diverse insecten en planten aanzienlijk verbreed. Verder stelt mijn verbinding met Nederland Biodiversity Center Naturalis Leiden sinds 1988, met zijn goede faciliteiten en sterke ondersteuning, me in staat om door te gaan met wat ik in het verleden heb gedaan en het in de toekomst hoop te blijven doen. Kortom, van jonge student tot het pensioen, sta ik gelukkig op de schouders van een aantal Heteropra-reuzen en draai rond om één centrum: waterwantsen, waar ik nog altijd van geniet.

Penningmeester zijn voor NEV is een nieuwe uitdaging waar ik voor sta. Ik zou willen dat ik meer zou leren en meer zou bijdragen aan de Entomologische Vereniging.

Geboren en getogen op het Drentse plat-teland en als zoon van een boer was de natuur altijd dichtbij. In mijn jeugd had ik vooral belangstelling voor planten en vogels. Die interesse zorgde ervoor dat ik biologie ging studeren in Groningen. Tijdens mijn studie werd de brede belangstelling voor biologie en speciaal oecologie nog verder gewekt. Gedurende mijn promotie in Leiden, aan de kosten en baten van resistentie van planten tegen (insect)herbivoren, nam ook de interesse voor insecten toe. Uit die tijd stamt mijn eerste zelfgemaakte nacht-vlinderlamp die thuis regelmatig werd gezet en op vakanties meeging.

Als docent bij de afdeling biologie in Leiden heb ik vooral gewerkt aan de evolutionaire kant van insecten resistentie bij planten. Het jacobskruiskruid, de jacobsvlinder en de jacobskruidaardvlo waren de modelsoorten. In het meer toegepaste onderzoek heb ik gewerkt met de Floridamineervlieg en Californische trips. Later heb ik mijn onderzoek meer gericht op de evolutionaire verandering in het invasive jacobskruiskruid als gevolg van de afwezigheid van van insect herbivoren en hun parasieten. Het wegvallen van de selectiedruk van herbivoren en de daarop volgende veranderingen in het jacobskruiskruid hebben er mede toegeleid dat deze soort invasief kon worden in Amerika en Australië. Sinds medio 2023 ben ik met pensioen.
Mijn taak binnen het bestuur van de NEV is het beheren van de uitgeverij. De NEV-uitgeverij beheert de uitgave van Entomologische Berichten, wetenschappelijk tijdschriften (o.a. Entomologia Experimentalis et Applicata), monografieën, de Entomologische Tabellen samen met EIS-Nederland en Naturalis en het software programma Klasse. Graag wil ik mij inzetten voor de NEV-uitgeverij om de continue veranderingen die er zijn zoals bijvoorbeeld de transities van papieren uitgaves naar digitale uitgaves, open acces, opkomst van AI etc. in over-leg met de redacteuren begeleiden.

De uitgever heeft de uitdagende taak om onze tijdschriften Entomologische Berichten, Tijdschrift voor Entomologie en Entomologia Experimentalis et Applicata (EEA) te blijven organiseren en de kwaliteit te bewaken. Hetzelfde is van toepassing op de andere uitgaven van de vereniging. Maakt hierover afspraken met de hoofdredacteuren en is bestuurlijk verantwoordelijk voor het contact met de bedrijven die deze uitgaven verzorgen. De uitgever ondersteund de penningmeester t.a.v. de uitgeverij en behandeld de inkomsten en uitgaven verbonden met de uitgeverij en de verantwoording hiervan. De uitgever is plaatsvervanger van de penningmeester.

Ruim 39 jaar heb ik gewerkt bij Naturalis Biodiversity Center te Leiden; in 2016 ben ik gepensioneerd. Sinds 2022 zet ik me in als bibliothecaris van de NEV bibliotheek.
Mijn aandacht gaat vooral uit naar aquatische insecten. In mijn NJN-tijd, en later ook als doctoraal-student, richtte mijn studie zich op de verspreiding en ecologie van Nederlandse water- en oppervlaktewantsen. Na mijn aanstelling als coördinator van de European Invertebrate Survey-Nederland, gevestigd bij het Rijksmuseum van Natuurlijke Historie (nu Naturalis), verplaatste mijn aandacht zich meer en meer naar Nederlandse libellen. Dat heeft geresulteerd in het boek De libellen van Nederland (Odonata) met D.C. Geijskes, verschenen bij de KNNV. Daarnaast gaf ik ondersteuning aan professionele en vrijetijds-entomologen bij het verspreidingsonderzoek van Nederlandse ongewervelden. Na mijn periode bij EIS-Nederland heb ik vanaf 1986 gewerkt bij de afdeling Entomologie (later: Terrestrische Zoölogie) van Naturalis. Mijn onderzoek verplaatste zich toen van Nederland naar Zuidoost-Azië, met veldwerk in Indonesië, Maleisië, Vietnam en de Filippijnen. Binnen dit gebied heb ik me vooral gericht op de samenstelling van de fauna van Sulawesi en de diversiteit en fylogenie van de libellenfamilie Platystictidae. Dit onderzoek zet ik voort als gastonderzoeker bij Naturalis.

Meer en meer ben ik vanaf de jaren 90 betrokken geraakt bij bestuurswerk. Van 1998 to 2008 was ik voorzitter van de NEV. Vanaf 2000 was ik lid van de International Commission on Zoological Nomenclature (ICZN), en van 2009-2016 was ik voorzitter van deze commissie.
Als taxonoom en als lid van de ICZN heb ik de waarde van een zo volledig mogelijke bibliotheek leren kennen. De NEV-bibliotheek werd aan het begin van deze eeuw al gekenschetst als de één na belangrijkste entomologische bibliotheek ter wereld. Door verwerving van recente en antiquarische boeken en tijdschriften proberen we deze positie te verstevigen. Daarbij niet alleen door welbekende werken aan te schaffen, maar juist ook publicaties die elders misschien niet in bibliotheken worden opgenomen omdat zij van minder belang worden geacht. Werken van vóór 1925 zijn steeds eenvoudiger digitaal beschikbaar, vooral in de Biodiversity Heritage Library, maar de oorspronkelijke boeken en tijdschriften blijven van groot belang. De NEV-bibliotheek is tegenwoordig gehuisvest in Naturalis. De staf van de Naturalis-bibliotheek verzorgt de aanschaf en de uitleen van boeken en tijdschriften ook voor de NEV, en kan NEV-leden helpen bij het vinden van werken die niet in onze bibliotheek beschikbaar zijn.

De bestuurder bijeenkomsten organiseert in samenwerking met de Sectie Thijsse de zomerbijeenkomst. Gaat namens het bestuur de verplichting met de accommodatie aan. Organiseert de aanmelding van de deelnemers en de verzending van de barrekenigen. Organiseert het verzamelen van de tijdens de bijeenkomst verzamelde waarnemingen en de verslaglegging.
Deze bestuurder bijeenkomsten geeft sturing aan de organisatie van jaarvergadering, herfstbijeenkomst en winterbijeenkomst. (Entomologendag is geen onderdeel van het takenpakket.)
Het ontwikkelen en organiseren van bijeenkomsten gericht op het doorgeven van kennis zoals determimatiedagen is ook onderdeel van het werk van deze bestuurder.

Mijn passie voor entomologie ontwikkelde zich relatief laat, hoewel ik als kind op het
Alblasserwaardse platteland al graag buiten was. Het was tijdens mijn studie, Biomedische
Wetenschappen en Neurowetenschappen (beide in Utrecht), dat ik meer met insecten in aanraking
kwam. Enerzijds doordat ik toen mieren als huisdier ging houden, anderzijds doordat ik toen veel
ging experimenteren met macrofotografie van ongewervelden. Dat laatste heeft ook gezorgd voor
mijn eerste aanrakingen met Communicatie; hiermee was ik veel actief op het toentertijd fotografie-
vriendelijke Google Plus waar op gegeven moment sommige van mijn ‘circles’ zo’n 70.000 volgers
hadden en waar ik met een kleine groep mensen mede-oprichter was van ‘Google Plus Create’ (een
project georganiseerd vanuit Google). Hoewel de stekker uit dit sociale netwerk werd getrokken heb
ik hier nog steeds goede herinneringen en blijvende contacten aan over gehouden.

Met die twee hobby’s begon het dus al letterlijk en figuurlijk te kriebelen. Dit werd versterkt tijdens
mijn promotietraject bij het Laboratorium voor Entomologie van de Wageningen Universiteit, waar ik
onderzoek deed naar de neurobiologie van de bronswesp Nasonia vitripennis (Walker). In deze
periode verzorgde ik ook meermaals goedbezochte publiekslezingen over insectenhersenen, met
name die van mieren. Na korte uitstappen naar het Laboratorium voor Virologie (WUR) en een
grootschalige insectenkweker werd ik als mierenkenner en -docent aangesteld bij het Kennis- en
Adviescentrum Dierplagen (de mieren waren op de achtergrond wel de rode lijn van mijn
insectenliefde gebleven). Hier heb ik mij voornamelijk gericht op inventarisaties en adviezen rondom
grootschalige mierenproblemen, zoals de invasieve exoten van het Tapinoma nigerrimum-complex,
die oppervlakken tot wel 7 Ha kunnen verstoren en daar o.a. een negatieve impact hebben op lokale
biodiversiteit. Omdat entomologie pas na mijn academische opleiding een grote rol ging spelen,
beschouw ik mijzelf een beetje als “zij-instromer”. Jammer, toch? Had ik als jongere maar van het
bestaan van de jeugdbonden geweten…

Maar goed, sinds begin 2022 ga ik als zelfstandige verder. Naast entomologisch veldwerk en
eerdergenoemde werkzaamheden als “mierenconsulent” werk ik ook als artiest aan bevordering van
insectenliefde en wetenschapscommunicatie, onder andere door fotografie (b.v. extreme macro) en
videografie voor publicaties, maar ook verschillende vormen van door entomologie geïnspireerde
kleding of objecten, veelal d.m.v. 3D-printen. Deze laatste categorie werd door mij als standhouder
bij de Entomologendag in 2023 voor het eerst met succes aangeboden. In deze periode ben ik ook
met plezier parttime in dienst geweest als ondersteunend medewerker bij EIS Kenniscentrum
Insecten. Hiernaast ben ik ook bij de Wespenstichting opgeleid als “wespenconsulent”.
Binnen de NEV hebben de laatste jaren mijn activiteiten zich hoofdzakelijk beperkt tot een actief
lidmaatschap van de Sectie Formicidae en als academicus/geïnteresseerde deelnemer aan vele
Entomologendagen. Toen het bestuur de wens uitsprak om Communicatie naar een hoger peil te
trekken was ik dermate enthousiast dat de stap tot aantreden vrij snel gemaakt was. Inhoudelijk en
persoonlijk (jong gezin en eigen zaak) vind ik het een grote maar fijne uitdaging, en ik ga hopelijk met
veel elan (nee, geen hondenfluitje) aan de slag om de NEV verder op de kaart te zetten.

De bestuurder communicatie organiseert in samenwerking met secties en leden de communicatie met de samenleving middels: website (is de contactpersoon met de uitvoerder), diverse soorten sociale media en andere uitingen. De communicatie is enerzijds gericht op het presenteren van de NEV als de plek waar entomologen elkaar kunnen ontmoeten en stimuleren en anderzijds op het ontwikkelen van waarderingen voor en de bescherming voor insecten en hun leefgebieden.
De bestuurder communicatie ondersteund de secretaris bij de communicatie met de leden.