Vlinderillustraties uit het achttiende- en negentiende-eeuwse Nederland op naam

Eind 2020 is een project van de Nederlandse Entomologische Vereniging gestart om de collectie unieke ongepubliceerde vlinderillustraties uit de achttiende en negentiende eeuw in hun bibliotheek te ontsluiten. De Nederlandse Entomologische Vereniging bezit een collectie aquarellen en tekeningen van vlinders, gemaakt in de 18 e en 19 e eeuw. Het bleken twee collecties in één te zijn, schenkingen van de weduwe van Cornelis Sepp en van de zoon van Maurits Verhuell. De meeste illustraties in de collectie werden gemaakt door Maurits Ver Huell (1787-1860), Jan Christiaan Sepp (1739-1811) en zijn vader Christiaan Sepp (1710-1775) van vooral Nederlandse vlindersoorten. Deze vlinderillustraties zijn grotendeels voorstudies voor de eerste serie boeken ‘Beschouwing der wonderen Gods, in de minstgeachte Schepzelen of
Nederlandse Insecten’ van de uitgeverij J.C. Sepp en Zn. Voor ongeveer 100 vlinderillustraties zijn duidelijke overeenkomsten met platen in deze boekenserie gevonden. Er zijn ook buitenlandse vlinders, andere insectengroepen en een korstmos afgebeeld op
illustraties in de collectie. De illustraties zijn gedigitaliseerd in samenwerking met Naturalis Biodiversity Center. Door vlinderkenners van de Nederlandse Entomologische Vereniging en twee vlinderspecialisten zijn de 221 afgebeelde vlinders (imago’s) bestudeerd en 202 zijn geassocieerd met actuele soortnamen (91%). Aan de identificatie hebben B. van Blitterswijk, J. Windig, L.-J. Nederlof, M. Zadelhof, K. Verspui. R. de Vos en J. van Deijk meegewerkt. De identificaties van de afgebeelde vlinders (imago’s) zijn door meerdere personen gedaan. Daardoor zijn ze betrouwbaarder maar de identificatie is minder zeker dan de identificatie van exemplaren. De identificatie van de afgebeelde rupsen is door K. Verspui gedaan en zijn voorlopig. Voor het vermelden van deze soortnamen moet eerst eigen onderzoek worden gedaan. Het ontsluiten van deze collectie bijzondere vlinderillustraties maakt deze beschikbaar voor geïnteresseerden en voor natuurhistorische en cultuurhistorisch onderzoek. Over de collectie vlinderillustraties wordt een artikel geschreven ‘Vlinderillustraties uit het achttiende- en negentiende-eeuwse Nederland op naam’ voor de Entomologische Berichten (K. Verspui, & R. de Vos, in prep.) en over de identificatie van de afgebeelde rupsen wordt een rapport gemaakt (Verspui, K, in prep.).

De volgende personen en organisaties hebben bij gedragen aan het project: Nederlandse
Entomologische Vereniging, O.Vorst, J. van Tol, Naturalis Biodiversity Center, G.
Tweehuyzen, F. Loggen en C. Pepermans, E. Gassó Miracle, E. van Gelder, R. de Vos, M.
Lambermon, P. van Horssen, M. Zadelhof, J. Windig, L.-J. Nederlof, B. van Blitterswijk, J.
van Deijk, L. Willemse, G. van der Velde, M. Wasscher, K. Zwakhals, K. van Achterberg, S.
Ulenberg, A. Aptroot, K. Verspui, Prins Bernard Cultuurfonds, Uytenboogart-Eliasen
Stichting.

Opvragen van scan van de vlinderillustraties van hoge kwaliteit bij bibliothecaris@nev.nl. In de tabel staan de scans van bladzijden in de vlinderillustraties collectie met informatie. Scans kunnen in meerdere regels voorkomen als er meerdere deelillustraties van verschillende
soorten aanwezig zijn op de illustratie. De informatie staat in de volgende kolommen:
A Scannummer. Unieke codes van gedigitaliseerde bladzijden met illustraties en/of tekst,
B Nummering of plaats op de bladzijde,
C Type bladzijde,
D Groep (Nederlandse naam),
E Orde (wetenschappelijke naam),
F Stadium
G Soortnaam op de illustratie,
H Illustrator op de illustratie,
I Datering op illustratie (jaar),
J Identificatie Nederlandse naam,
K Identificatie wetenschappelijke naam,
L Namen experts identificatie, AA, A. Aptroot; BB, B. van Blitterswijk ; GV, G. van der Velde; JW, J.
Windig; KA, K. Achterberg; KV, K. Verspui; KZ, K. Zwakhals; LN, L.-J. Nederlof; LW, L. Willemse; MW, M.
Wasscher; MZ, M. Zadelhof; RV. R. de Vos, SU, S. Ulenberg,
M Overeenkomst met boekenserie ‘Beschouwing der wonderen Gods, in de minstgeachte
Schepzelen of Nederlandse Insecten’ van uitgeverij J.C. Sepp en Zn.
N Deel van deze boekenserie,
O Plaat (Tab) in dit deel,
P Soortnaam bij de plaat of verhandeling in dit deel.

Download tabel

Illustraties